ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το πολυθεματικό Μουσείο Νέας Φιγαλείας συγκεντρώνει τα στοιχεία της ταυτότητας ενός Φυσικογεωγραφικού – Γεωλογικού Μουσείου εστιασμένου στη Λεκάνη της Νέδας. Έγινε με την καθοδήγηση και εποπτεία του Επιστημονικού Υπεύθυνου του Έργου, καθηγητή Γεωλογίας του EKΠA Δημήτρη Παπανικολάου και την επιστημονική συνεισφορά του ακαδημαϊκού καθηγητή Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ Μανόλη Κορρέ. Στόχος η περιγραφή με την βοήθεια ειδικών γεωλογικών-παλαιογεωγραφικών χαρτών και σχεδίων καθώς και δειγμάτων ορυκτών, πετρωμάτων και απολιθωμάτων της γεωλογικής ιστορίας της περιοχής της Λεκάνης της Νέδας από την αρχή του Μεσοζωϊκού αιώνα, πριν από περίπου 250 εκατομμύρια έτη, έως σήμερα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πρόσφατη γεωλογική ιστορία των τελευταίων 2 εκατομμυρίων ετών, στα πλαίσια της γεωτεκτονικής δομής του Ελληνικού φλοιού και του συνεχώς διαμορφούμενου γεωπεριβάλλοντος της Δυτικής Πελοποννήσου.

ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΗΘΥΟΣ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ - ΥΔΑΤΑ ΚΛΙΜΑ

Άποψη της δυτικής πλευράς των χώρων Β και Δ του μουσείου. Στα αριστερά (νότιος τοίχος) οι δύο παλαιογεωγραφικοί χάρτες της Λεκάνης της Νέδας με την πρώτη περίοδο (3-0.5 Μα) που έχουμε τη θαλάσσια ιζηματογένεση έως το σημερινό υψόμετρο των 750 μ και την δεύτερη της τεκτονικής ανύψωσης στην σημερινή μορφή. Στη συνέχεια, ο νεοτεκτονικός χάρτης με τα ενεργά σεισμικά ρήγματα και ο πρώτος γεωλογικός χάρτης της Πελοποννήσου (1892). Ακόμη ο γεωτεκτονικός χάρτης της Ελλάδας και τα διαδοχικά στάδια ελάττωσης της Ανατολικής Μεσογείου στα τελευταία 34 εκατ. χρόνια. Στο κέντρο στο βάθος οι χάρτες του υδρογραφικού δικτύου και των πηγών της λεκάνης και οι κλιματικοί χάρτες της Πελοποννήσου. Στα δεξιά (βόρειος τοίχος) φωτογραφίες του ναού του Επικούριου Απόλλωνα (πριν το σκέπαστρο) και της ζωφόρου του και διαδοχικά στάδια κατασκευής παραδοσιακής λιθόκτιστης οικίας με επιτόπια υλικά. Στο μέσον του χώρου Β οι προθήκες 1+2 με δείγματα πετρωμάτων απο το αβυσσικό περιβάλλον του Μεσοζωικού αιώνα. Στο βάθος η προθήκη 5 με δείγματα απολιθωματοφόρων μεταλπικών ιζημάτων του θαλασσίου Πλειοκαίνου-Κατωτέρου Πλειστοκαίνου και χερσαίων τραβερτινών του Μέσου-Ανωτέρου Πλειστοκαίνου.

ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ - ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ

Άποψη της δυτικής πλευράς των χώρων Γ και Δ. Περιλαμβάνονται στα αριστερά φωτογραφίες απολιθωμάτων ελεφάντων του Πλειστοκαίνου (περίπου 1 εκατ. χρόνια) και γεωλογικός χάρτης της Μεγαλόπολης. Στη συνέχεια γεωμορφολογικοί χάρτες αναγλύφου, μορφολογικών κλίσεων και χρήσεων Γης και τέλος πανοράματα από τα περιθώρια, τα οροπέδια και τα φαράγγια της Λεκάνης της Νέδας. Στα δύο περιθώρια, βόρειο και νότιο, σημειώνονται οι αντίστοιχες ρηξιγενείς ζώνες διεύθυνσης Α-Δ, που τα έχουν διαμορφώσει. Στο βάθος δεξιά τμήμα των χώρων Β και Δ.

ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΛΕΚΑΝΗΣ ΝΕΔΑΣ

Ανατολική όψη του χώρου Β, όπου κυριαρχεί η προθήκη με τα 11 αντιπροσωπευτικά δείγματα της στρωματογραφικής στήλης της Ενότητας της Πίνδου, από τα οποία δομείται η Λεκάνη της Νέδας. Τα αρχαιότερα πετρώματα της βάσης είναι του Άνω Τριαδικού (340 εκατ. χρόνια) και της οροφής του Ηωκαίνου (50 εκατ. χρόνια). Στα αριστερά της προθήκης ο γεωλογικός χάρτης και στα δεξιά οι γεωλογικές τομές και μικρο-φωτογραφίες των απολιθωμάτων. Στο δεξιό τοίχο (νότιο) περιλαμβάνονται παλαιογεωγραφικοί χάρτες που δείχνουν την περίοδο της Θαλάσσιας ιζηματογενούς Λεκάνης της Νέδας και την πρόσφατη ανύψωσή της καθώς και υποθαλάσσιες λιθοσεισμικές τομές του Κυπαρισσιακού Κόλπου, που δείχνουν τις πρόσφατες μεταβολές της στάθμης της Θάλασσας λόγω των κλιματικών μεταβολών από τις παγετώδεις στις μεσο-παγετώδεις-θερμές περιόδους, όπως η σημερινή των τελευταίων 10 000 ετών. Στα αριστερά φαίνονται οι προθήκες 1+2 του αβυσσικού ωκεάνιου περιβάλλοντος και στο βάθος οι προθήκες 3+4 της ωκεάνειας τάφρου και του πελάγους.